استفاده از تحلیل عاملی تأییدی برای ارزیابی ساختار سوالات نسخه فارسی پرسشنامه sf-۳۶ در افراد سالم و افراد دارای بیماریهای مزمن

مقدمه: این پژوهش با هدف بررسی ساختار عاملی نسخه فارسی پرسشنامه sf-36 در افراد سالم و افراد دارای بیماری مزمن انجام شد. روش کار: در مطالعه مقطعی حاضر 585 فرد مبتلا به بیماری های مزمن و 642 فرد سالم بالای 18سال به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. پس از تکمیل پرسشنامه مذکور توسط شرکت کنندگان در مطالعه، جهت تعیین روایی و پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ و تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد. همچنین از آزمون تی برای مقایسه میانگین نمره ابعاد پرسشنامه در دو گروه استفاده شد. نتایج: در گروه افراد دارای بیماری های مزمن بیشترین میانگین مربوط به نمره بعد عملکرد اجتماعی بود (48/18±11/43). در مقابل برای افراد سالم میانگین نمره بعد سرزندگی بیشتر از سایر ابعاد دیده شد (95/9±83/50). با انجام آزمون تی مشخص شد که اختلاف میانگین در تمام ابعاد به جز بعد محدودیت ناشی از مشکلات عاطفی برای افراد سالم و بیمار معنی دار است. ضریب آلفای کرونباخ برای ابعاد هشت گانه در گروه افراد سالم در بازه 68/0 تا 90/0 متغیر بود که حاکی از پایایی قابل قبول برای مقیاس است، این ضریب برای ابعاد هشت گانه در گروه افراد بیمار بین 66/0 و 91/0 قرار گرفت. در تحلیل عامل تأییدی و با استفاده از شاخص های نیکویی بر ازش مدل مشخص گردید که در گروه افراد بیمار ساختار هشت عاملی پیشنهاد شده توسط سازنده تأیید نمی شود و در گروه افراد سالم نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که الگوی 8 عاملی بر ازش قابل قبولی بر داده ها دارد. نتیجه گیری: تحلیل عاملی تأییدی یک روش مؤثر برای بررسی ساختار ابعاد پرسشنامه sf-36 در بین گروه های مختلف است. به همین جهت محققان باید در هنگام استفاده از این پرسشنامه محتاط باشند و در ابتدا روایی و پایایی آن را در زیرگروه های مختلف چک کنند.